Deel RANOV'ers kan Nederlander worden na loslaten documenteneis

Een groep RANOV'ers kan binnenkort toch Nederlander worden. Dit heeft Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (VVD) op maandag 26 april 2021 aan de Tweede Kamer geschreven. Hiermee zal voor een grote groep mensen een lang gekoesterde wens in vervulling gaan. Het Nederlanderschap leek voor veel RANOV'ers tot voor kort namelijk onbereikbaar, doordat de IND van hen documenten verlangt die zij onmogelijk kunnen verkrijgen. Met de beslissing van de Staatssecretaris wordt deze strenge documenten-eis voor een specifieke groep RANOV'ers losgelaten. Het Nederlanderschap komt daardoor voor hen binnen handbereik.

RANOV - het generaal pardon uit 2007

De afkorting RANOV staat voor "Regeling afwikkeling nalatenschap oude vreemdelingenwet". De regeling uit 2007 is beter bekend als het "generaal pardon". Vreemdelingen die in 2007 al geruime tijd in Nederland woonden, maar geen verblijfsvergunning hadden verkregen, werden in dat jaar alsnog in het bezit gesteld van een reguliere verblijfsvergunning. Sinds 2007 verblijven al deze mensen legaal in Nederland en zijn inmiddels volledig ingeburgerd.

Zonder paspoort en geboorteakte geen naturalisatie

Een blijvend probleem voor deze groep mensen is echter dat zij meestal nog steeds geen paspoort hebben, en ook geen officiële geboorteakte. Deze documenten zijn vaak verloren geraakt, bijvoorbeeld voorafgaand aan een illegale binnenkomst in Nederland. Dat is problematisch omdat men zonder deze twee officiële documenten (paspoort en geboorteakte) niet Nederlander kan worden. Alleen degene die kan bewijzen dat hij of zij géén geboorteakte of paspoort heeft, en deze ook niet kan verkrijgen, wordt uitgezonderd. De praktijk leert dat men ook dat bewijs in vrijwel geen enkel geval kan bemachtigen - te bewijzen wat niet bestaat, is immers (bijna) niet mogelijk.

Lees voor meer achtergrond hierover dit artikel van Ajtena Abdi.

Welke groep wordt nu uitgezonderd?

De Staatssecretaris heeft in een Kamerbrief van 26 april 2021 aangekondigd de volgende groep vrij te zullen stellen van de documenten-eis:

• De aanvrager moet als minderjarige een RANOV-verblijfsvergunning hebben verkregen; EN
• De aanvrager moet inmiddels meerderjarig zijn geworden.

De reden voor het maken van onderscheid tussen degenen die in 2007 minderjarig waren en degenen die toen al meerderjarig waren, blijkt niet uit de brief van de Staatssecretaris, maar kan ermee verband houden dat een minderjarige nog minder dan een meerderjarige enige invloed kan uitoefenen op het ontbreken van geboorteakte en paspoort. Het moet kinderen niet blijvend worden aangerekend dat hun officiële identiteitsdocumenten destijds zijn verloren.

Zijn er dan nog voorwaarden?

Degenen die onder deze uitzondering zullen vallen (zie hierboven), worden uitgezonderd van de volgende voorwaarden:

• Zij hoeven geen buitenlands paspoort te laten zien;
• Zij hoeven geen geboorteakte te laten zien; en
• Zij hoeven niet hun vroegere nationaliteit op te geven.

De reden voor deze laatste uitzondering lijkt te zijn dat er in veruit de meeste gevallen wel enig idee bestaat over welke nationaliteit iemand zou kúnnen hebben, maar dat dit - vanwege het ontbreken van documenten - onmogelijk kan worden aangetoond. Zonder een uitzondering op het vereiste om afstand te doen van de oorspronkelijke nationaliteit(en) zouden deze RANOV'ers weliswaar Nederlander kunnen worden, maar daarna zouden zij in veel gevallen alsnog voor een onmogelijke opgave komen te staan, namelijk afstand doen van een nationaliteit waarin zij meestal geen interesse meer hebben, en waarvan zij onmogelijk kunnen bewijzen dat zij die hebben.

De overige vereisten voor naturalisatie blijven wel gelden. Zo moeten de RANOV'ers die onder de uitzondering vallen wel het inburgerinsexamen behalen, mogen zij geen strafblad hebben, en moeten zij zonder onderbreking vijf jaar lang rechtmatig in Nederland hebben verbleven.

Hoe zit het met de andere RANOV'ers?

Wie als meerderjarige een RANOV-verblijfsvergunning verkreeg, komt voorlopig niet in aanmerking voor deze uitzondering. In de loop van de zomer van 2021 wordt een onderzoeksrapport verwacht van de WODC en de IND. De onderzoeksresultaten zullen vervolgens worden meegewogen bij de beslissing of er eventueel ook andere groepen RANOV'ers kunnen worden uitgezonderd.

Wanneer kan een aanvraag worden ingediend?

De Kamerbrief van de Staatssecretaris maakt duidelijk dat de wijzigingen zullen intreden op 1 juni 2021. Op dat moment zal een formele wijziging in de Handleiding Rijkswet op het Nederlanderschap 2003 worden gemaakt. Vanaf dat moment zullen aanvragen volgens deze gewijzigde regels worden beoordeeld. Er kan dus direct met de voorbereiding van aanvragen om naturalisatie of optie worden begonnen.

Hebt u vragen?

Hebt u vragen over deze wijziging, wilt u advies over uw zaak, of zoekt u hulp bij de voorbereiding van uw aanvraag? Dan kunt u uw vragen het best stellen via het contactformulier op onze website. Een expert van Mynta Law neemt dan direct contact met u op.