Economisch niet-actief verblijf: Hoe aan te vragen en te vernieuwen?

Volgens EU-Richtlijn 2003/109 mogen houders van een EU-verblijfsvergunning voor langdurig ingezetenen in een andere EU-lidstaat verblijven als zij "economisch niet-actief" zijn, op voorwaarde dat zij over voldoende en duurzame bestaansmiddelen beschikken, die voldoende zijn om zichzelf en hun gezinsleden te onderhouden, zonder dat zij een beroep hoeven te doen op het sociale zekerheidsstelsel van de gastlidstaat. Deze "economisch niet-actieve verblijfstitel" is vijf jaar geldig.

Hoe aanvragen?

Stap 1: Verkrijgen van een EU-verblijfsvergunning voor langdurig ingezetenen

Onderstaande tabel toont de namen die verschillende EU-lidstaten op de EU-verblijfsvergunning voor langdurig ingezetenen vermelden. Controleer uw verblijfspas om te zien welk verblijfsrecht u heeft.

Stap 2: Voldoende duurzame middelen van bestaan

De voorwaarde om in een andere lidstaat als "economische niet-actieve" te verblijven, is dat men over voldoende en duurzame middelen beschikt. Volgens de interpretatie van de Nederlandse Immigratiedienst (IND) kunnen inkomsten als voldoende worden aangemerkt indien die inkomsten worden gegenereerd uit netto vermogen en een minimum levensstandaard in Nederland kunnen dragen. Dit netto vermogen mag bijvoorbeeld contant geld of onroerend goed zijn. Bijvoorbeeld als u in het bezit bent van een woning in een ander land en deze verhuurt; maar ook de rente van uw spaarrekening kan worden beschouwd als inkomsten uit vermogen. Let op, als uw gezin met u verhuist naar een andere lidstaat, moet dit inkomen voldoen aan minimaal 21.600 euro per jaar (of 1.800 euro per maand) (gegevens vanaf 2020).

Stap 3: Duurzaamheid van het inkomen

Bovendien beoordeelt de IND tijdens de aanvraag de duurzaamheid van uw inkomen. De rechtbank Den Haag heeft onlangs een zaak gewezen over een dergelijke beoordeling van duurzaamheid. In deze zaak bezat de aanvrager een kleine winkel in Italië ter waarde van 50.000 euro. De aanvrager verhuurde het in ruil voor 2.500 euro maandelijkse huurinkomsten. Op het moment van haar aanvraag van een  verblijfsvergunning als "economisch niet-actieve" in een andere lidstaat, was het huurcontract nog 10 maanden geldig. De IND wees de aanvraag af met het argument dat dit niet als "duurzaam inkomen" kan worden beschouwd. Met het oog op de rechtspraak van het Europees Hof van Justitie, volgt eveneens dat de beoordeling van het inkomen verricht dient te worden door de nationale autoriteiten. Echter, de nationale autoriteiten dienen bij die beoordeling alle relevante omstandigheden rondom de financiële situatie van de aanvrager in aanmerking te nemen.

Last but not least, mede uit onze observaties, kunnen wij concluderen dat de IND in de loop der jaren strenger is geworden in haar evaluatie. In voorgaande jaren konden aanvragers gemakkelijk een verblijfsvergunning krijgen, zelfs als ze niet over een groot vermogen beschikten. De IND evalueert nu echter elk detail en een kleine procedurefout kan mogelijkerwijs leiden tot afwijzing van de aanvraag.