Welk salariscriterium geldt wanneer voor welke (kennis)migrant?

In de kennismigrantenregeling staat het salaris van de kennismigrant centraal, en ook bij andere, aanverwante regelingen zoals die voor intra-concern uitzendingen en de Europese blauwekaartregeling, gelden salariscriteria. Het is tamelijk eenvoudig om op internet lijstjes met de actuele salariscriteria te vinden. Maar hoe werkt de logica achter deze geldbedragen? Welke salariscriteria worden er onderscheiden en onder welke voorwaarden kunnen die worden toegepast? In dit artikel ontrafelt Arend van Rosmalen LL.M., partner bij Mynta Law, de logica achter de cijfers.

Het salaris als toelatingsfactor

Werkgevers die werknemers willen aantrekken van buiten de EU, zijn aangewezen op een aantal verschillende regelingen, zoals de kennismigrantenregeling, de regeling voor intra-concern-uitzendingen, en de regeling Europese blauwe kaart. Daarnaast zijn er specifieke regelingen (bijvoorbeeld voor sleutelpersoneel binnen innovatieve start-ups). In al deze regelingen speelt het salaris dat de werknemer wordt geboden een belangrijke rol. Dit salaris weerspiegelt - zo is de gedachte - hoe waardevol de werknemer voor de werkgever is. Is die waarde voor de werkgever zeer groot, dan onderkent de wetgever dat daarin ook een algemeen economisch belang voor Nederland schuilt; de werkgever moet vooral niet worden belemmerd maar moet juist worden gefaciliteerd bij het in dienst nemen van een zo waardevolle werknemer - opdat de werkgever maar niet mocht overwegen diens economische activiteit elders te vestigen. Het salariscriterium fungeert dus als een economisch kantelpunt: verdient de werknemer minder, dan is deze de Nederlandse werkzoekende als concurrent vooral tot last en vormt daarmee een bedreiging voor de Nederlandse werkgelegenheid, maar komt zijn of haar salaris boven het criterium uit, dan zwaaien de deuren van Nederland plots open, en wordt de oranje loper voor de werknemer - maar vooral voor diens werkgever - uitgerold.

Welke salariscriteria zijn er?

In het Nederlandse migratierecht bestaan ruwweg vijf verschillende salariscriteria. Deze zijn (van laag naar hoog):

1. Het wettelijk minimumloon
2. Het zogenaamde "verlaagde salariscriterium"
3. Het salariscriterium voor (kennis)migranten jonger dan 30 jaar
4. Het salariscriterium voor (kennis)migranten van 30 jaar en ouder
5. Het salariscriterium voor houders van de Europese blauwe kaart

Het wettelijk minimumloon

Het wettelijk minimumloon vormt alleen een algemene ondergrens in situaties waarin het migratierecht geen andere, strengere ondergrens (meer) stelt - en dat komt bij het in dienst nemen van niet-EU-burgers nauwelijks voor. Een voorbeeld hiervan is de situatie waarin de werknemer al gedurende vijf jaren een werkgerelateerde verblijfsvergunning heeft gehad, en daarmee vrije toegang tot de Nederlandse arbeidsmarkt heeft verworven. De werknemer kan in zo'n geval een algemene verblijfsvergunning voor het verrichten van arbeid in loondienst aanvragen, en is vervolgens niet langer aan een strenger salariscriterium dan het wettelijk minimumloon gebonden.

Het "verlaagde" salariscriterium

Het verlaagde salariscriterium is bedoeld om hoogopgeleid talent aan te trekken. Het verlaagde salariscriterium is enkele honderden euro's per maand hoger dan het wettelijk minimumloon, en vormt daarmee een gangbaar, marktconform startsalaris voor recent afgestudeerden die hun intrede doen op de arbeidsmarkt. Dit salariscriterium kan allereerst worden gebruikt binnen de kennismigrantenregeling, en geldt dan onder specifieke voorwaarden, die moeten zijn vervuld op de dag waarop de eerste kennismigrantenvergunning wordt aangevraagd. De belangrijkste, meest voorkomende situaties waarin het verlaagde salarisciterium geldt zijn de volgende:

• De werknemer heeft in de drie jaar vóór indiening van de aanvraag een bachelor- of masteropleiding aan een Nederlandse universiteit of hogeschool met succes voltooid; of
• De werknemer heeft in de drie jaar vóór indiening van de aanvraag een masteropleiding aan een buitenlandse universiteit die tot de wereldwijde top 200 behoort, met succes voltooid; of
• De werknemer heeft in de drie jaar vóór indiening van de aanvraag wetenschappelijk onderzoek verricht in Nederland, ofwel op basis van een kennismigrantenverblijfsvergunning, ofwel op basis van een verblijfsvergunning specifiek voor wetenschappelijk onderzoekers.

De regeling voor intra-concern overplaatsingen sluit aan bij de salariscriteria voor kennismigranten en dus ook bij het verlaagde salariscriterium. Ook een pilotregeling voor essentiëel startup-personeel maakt gebruik van het verlaagde salariscriterium.

Bij een wijziging van werkgever blijft het verlaagde salariscriterium van toepassing. Wel kan wijziging van werkgever meebrengen dat een nieuwe tijdversie van dit criterium moet worden toegepast door de nieuwe werkgever. Daarover hieronder meer.

Het salariscriterium voor (kennis)migranten jonger dan 30 jaar

Dit salariscriterium is van toepassing als het verlaagde salariscriterium niet van toepassing is, en de kennismigrant op de dag waarop de eerste kennismigrantenvergunning wordt aangevraagd nog geen 30 jaar oud is. De salarisnorm is aanzienlijk hoger dan het verlaagde salariscriterium, maar is minder hoog dan het salariscriterium voor kennismigranten van 30 jaar en ouder.

Is de werknemer na zijn of haar eerste toelating 30 jaar oud geworden? Dan kan de huidige werkgever, als die de verblijfsvergunning wil verlengen, het salariscriterium voor (kennis)migranten jonger dan 30 jaar blijven hanteren. Wel kan een nieuwe tijdversie van toepassing zijn. Daarover hieronder meer. Bij een wijziging van werkgever nadat de werknemer de leeftijd van 30 jaar heeft bereikt, is voor de nieuwe werkgever het salariscriterium voor (kennis)migranten van 30 jaar en ouder van toepassing.

Het salariscriterium voor (kennis)migranten van 30 jaar en ouder

Dit salariscriterium is van toepassing als het verlaagde salariscriterium niet van toepassing is, en de kennismigrant op de dag waarop de eerste kennismigrantenvergunning wordt aangevraagd 30 jaar of ouder is. Ook als de kennismigrant die bij zijn of haar eerste kennismigrantenverblijfsvergunning nog geen 30 was, maar het bereiken van die leeftijd van werkgever wijzigt, dan moet de nieuwe werkgever het salariscriterium gaan toepassen voor (kennis)migranten van 30 jaar en ouder.

Het salariscriterium voor houders van de Europese blauwe kaart

Dit salariscriterium is het hoogste salariscriterium dat bestaat binnen het migratierecht. Dit is de reden waarom van de Europese blauwe kaart op het moment van schrijven niet veel gebruik wordt gemaakt. De regeling blauwe kaart is op EU-niveau echter onlangs herzien. Wanneer de nieuwe richtlijn in Nederland wordt omgezet in wetgeving zoals de regering heeft voorgesteld, dan zou het salariscriterium voor de Europese blauwe kaart komen te vervallen, en zou aangesloten worden bij de andere, hierboven genoemde salariscriteria. Dat zou de regeling Europese blauwe kaart voor werkgevers een stuk aantrekkelijker maken.

Veranderingen van de criteria door de tijd heen

Als je bepaald hebt welk salariscriterium op het salaris van een werknemer kan worden toegepast, dan is de volgende stap te bepalen welke tijdversie van dat salariscriterium gebruikt moet worden. Alle salariscriteria worden immers jaarlijks (en in het geval van het wettelijk minimumloon tweemaal per jaar) geïndexeerd. Om te bepalen welke tijdversie van het salariscriterium moet worden toegepast, is de datum waarop een aanvraag door de IND wordt ontvangen bepalend, zelfs als de startdatum van een arbeidscontract in een volgend jaar ligt. Wanneer bijvoorbeeld een werkgever een aanvraag om wijziging van de verblijfsvergunning van een nieuwe werknemer indient op 29 december van jaar X, terwijl de arbeidsovereenkomst start op 1 februari van jaar Y, dan geldt voor de duur van deze verblijfsvergunning het salariscriterium uit jaar X, ook gedurende jaar Y, jaar Z en ga zo maar door. Bij verlenging van een verblijfsvergunning geldt dezelfde logica; het moment waarop de verlengingsaanvraag door de IND wordt ontvangen, is bepalend. Ook bij een wijziging van werkgever hanteert de IND deze logica; het moment van ontvangst door de IND van de melding van de nieuwe werkgever is dan bepalend.

Deze logica geldt niet wanneer het  wettelijk minimumloon het relevante criterium is; ditwordt tweemaal per jaar (op 1 januari en 1 juli) verhoogd, en moet onmiddellijk worden toegepast op alle Nederlandse arbeidsovereenkomsten.

Wat zijn de verschillende salariscriteria precies?

In de tabel hieronder staan alle salariscriteria zoals deze hebben gegolden in de jaren 2020, 2021, 2022, 2023 en 2024. De vermelde bedragen zijn steeds bruto maandsalarissen exclusief 8% vakantiegeld. Onder de tabel staat een eenvoudig rekenvoorbeeld opgenomen.

Een eenvoudig rekenvoorbeeld

Een buiten Nederland wonende werknemer geboren op 3 januari 1992 aanvaardt in november 2021 een arbeidsaanbod van een Nederlandse werkgever voor de duur van één jaar. De arbeidsovereenkomst zal ingaan op 1 februari 2022 (gebruikelijk om de IND tijd te geven de aanvraag te beoordelen en om andere praktische zaken te regelen). De verblijsaanvraag wordt ingediend op 2 december 2021. Welk salariscriterium is van toepassing?

Antwoord: De werknemer is op 2 december 2021 nog geen 30 jaar oud. Er is bovendien geen indicatie dat het verlaagde salariscriterium van toepassing is. Het toepasselijke criterium is dus het salariscriterium voor (kennis)migranten jonger dan 30 jaar. De aanvraag is ingediend in het jaar 2021 (ook al zal de arbeidsovereenkomst ingaan in het jaar 2022). Dat betekent dat het criterium van 2121 van toepassing zal zijn op deze arbeidsovereenkomst, ook al ligt die overeenkomst geheel in 2022. Het toepasselijke bedrag is: €3.484,00 per maand, exclusief 8% vakantiebijslag.

Na verloop van dit jaar wil de werkgever de arbeidsovereenkomst verlengen voor onbepaalde tijd. Dit wordt met de werknemer afgesproken in december 2022. Op 10 januari 2023 wordt een verlengingsaanvraag ingediend bij de IND. Welk salariscriterium zal vanaf 1 februari 2023 van toepassing zijn?

Antwoord: Bij het indienen van de aanvraag is de werknemer 30 jaar oud geworden. Dat heeft echter geen effect op de vraag welk salariscriterium van toepassing is, aangezien de werknemer niet van werkgever wijzigt. Het salariscriterium voor (kennis)migranten jonger dan 30 blijft dus van toepassing. Voor wat betreft de tijdsversie is de datum van de aanvraag bepalend. De verlengingsaanvraag is ingediend in het jaar 2023, dus deze versie van het salariscriterium zal de arbeidsovereenkomst verder gaan beheersen. Het toepasselijke bedrag is: €3.672,00.

Vragen over deze salariscriteria of kennismigratie?

Mynta Law kan uw vragen beantwoorden. Neem gerust contact op met Arend van Rosmalen.